اختلال روان تنی وضعیتی روانی است که برای علائم جسمی آن اغلب هیچ گونه توضیح پزشکی وجود ندارد. این اختلال میتواند تقریباً هر قسمتی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد. افراد مبتلا به این بیماری دچار افکار، احساسات یا نگرانیهای بیش از حدی در مورد علائمشان میشوند که بر کیفیت کلی زندگی آنها تأثیر منفی میگذارد.
در یک بیماری روان تنی، استرس عاطفی یا سایر مشکلات روانی نقشی کلیدی در سیر علائم و نشانههای جسمانی ایفا میکنند. به عنوان مثال، افسردگی ممکن است به بروز علائم بیماریهای روان تنی منجر شود که این مسئله به ویژه زمانی بارزتر است که سیستم ایمنی بدن شخص در اثر استرس شدید یا مزمن ضعیف شده باشد. مبتلایان به این اختلال به دفعات برای دریافت درمان به پزشک مراجعه میکنند اما با ناامیدی هیچ گونه تشخیصی برای مشکلاتشان دریافت نمیکنند. چاره کار در دست روانشناسها و روانپزشکان است. اختلال روان تنی گاهی اوقات اختلال علائم جسمی یا درد جسمی نیز نامیده میشود.
اختلال روان تنی چقدر شایع است؟
این اختلال نسبتاً شایع است و در حدود ۵ تا ۷ درصد از جمعیت عمومی رخ میدهد. به دلایلی که مشخص نیست، زنان حدود ۱۰ برابر بیشتر از مردان درد جسمی دارند.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به اختلالات روان تنی قرار دارند؟
هر شخصی در هر سنی ممکن است به این اختلال دچار شود. مطالعات نشان دادهاند که وجود برخی عوامل در افراد، آنها را در معرض خطر بیشتری از نظر ابتلا به این اختلال قرار میدهد، از جمله:
- سبک زندگی پرمشغله و پر آشوب
- اشکال در تشخیص و بیان احساسات
- نادیده گرفته شدن از سوی والدین
- سابقه آزار جنسی
- سایر اختلالات روانی، مانند افسردگی یا اختلالات شخصیت
- سوء مصرف مواد (مانند اعتیاد به الکل یا اعتیاد)
- بیکاری